کوچینگ از دیرباز تا کنون

بشر در طول تاریخ و به جهت نیاز به مقابله با مشکلات ، همیشه در تلاش برای یافتن راهکارهایی بوده تا بتواند بر مشکلات حال و آینده خود غلبه کند . بشر در روند تکامل خود بواسطه رشد دانش و ارتقاء ابزارها ، تمایلات و خواسته‌های گسترده‌تر و متنوع‌تری پیدا کرد . این مسأله باعث پیچیده‌تر شدن مسائل پیش رو در زندگی بشر شد. تا جایی که نیاز به کمک گرفتن از دیگران به اشکال و انواع مختلف به موضوعی اجتناب ناپذیر بدل شد. این کمک‌ها گاهی به شکل همراهی و مشارکت در انجام امور بود و گاهی به شکل پشتیبانی مادی ( سرمایه و ابزار) اما در بیشتر موارد این نیاز ، در قالب کمک و پشتیبانی فکری و معنوی به شکل مشورت ، راهنمایی و راهبری نمود پیدا می‌کرد. این نیاز تا جایی گسترده شد که عملا در سده‌های اخیر کمک‌های فکری به دیگران به شکل یک مهارت تخصصی در قالب مشاوره ، کوچینگ یا منتورینگ درآمده و تلاش گسترده‌ای برای تئوریزه کردن و تبدیل شدن آن به یک دانش و مهارت تخصصی شده است. در این مسیر آزمون و خطاهای بسیاری انجام شده تا تجربه‌های قابل استنادی برای دانشمندان بوجود آورد که به کمک پژوهش‌ها و بررسی‌های علمی بتوانند دانش و مهارتی تخصصی با مرزها و رویکرد‌های واضح و مشخصی را ابداع و ارائه کنند.

سقراط و کوچینگ و منتورینگ

اولین تجربه‌های واضح و قابل بررسی در این زمینه به زمان یونان باستان و رویکردهای سقراط بر می‌گردد . او تلاش می‌کرد با شیوه خاصی از پرسشگری ، چالش‌های ذهنی و عملی مشخص و هدفمندی را برای افراد ایجاد کند که در نتیجه آن افراد به درک بهتری از خود و میحط پیرامون دست یابند. در سطحی دیگر انتقال تجربیات از نسلی به نسل دیگر همواره توانسته بسیاری از مشکلات و مشائل پیش روی افراد را سامان داده و نتایج بهتری را ارائه دهد.

بنابراین به لحاظ ماهیت کمک‌های فکری به اشکال مختلف همیشه در طول تاریخ از بیشترین انواع تعاملات بشری بوده است. که در گذشته‌های دور لزوما تفاوت و تفکیکی بین اشکال مختلف آن قائل نبوده‌اند. اما امروزه با بررسی تجربی و علمی مشخص و واضح شده که اگر در تلاش برای تأثیرگذاری بیشتر و هدفمندتر این شکل خاص تعاملات بشری هستیم باید مرزهای هر یک بطور واضح مشخص ارائه شود. به همین علت افراد مختلفی که به این مقوله به عنوان یک مهارت و تخصص نگاه می‌کردند و همچنین دانشمندان و پژوهشگرانی که علاقه مند به مطالعات بیشتر در این زمینه بودند تلاش کردند با استفاده از واژه‌ها و اصطلاحات مشخص و متفاوتی به بیان نظریات خود در این زمینه بپردازند

بنابراین تاریخ مشخص و واضحی برای زمان پیدایش یا شکل‌گیری برای کوچینگ ، مشاوره یا منتورینگ نمی‌توان ارائه داد اما می‌توان به تاریخچه استفاده این اصطلاحات به طور مشخص برای ارائه این خدمات در قالبی تخصصی و حرفه‌ای اشاره کرد.

منتور و داستان فرزند اودیسه

به کارگیری واژه منتور به عنوان یک اصطلاح که یادآور حرفه‌ای مشخص و واضح است به شخصیتی به نام منتور در سرود سوم کتاب اودیسه نوشته هومر در یونان باستان اشاره می کند. که اودیسه سرپرستی فرزند خود را به دوست مورد اعتماد و با تجربه اش به نام منتور واگذار می کند. عملا استفاده از عبارت و اصطلاح منتور به شیوه تربیت فرزند اودیسه توسط منتور اشاره می کند. که به شکلی خاص ، بدیع و توسط فردی با تجربه و حکیم برای رشد او انجام شد اشاره دارد.

روستای kocs ، کالسکه های کوچ و کوچینگ

اما ریشه واژه کوچ به اصطلاحی اشاره می کند که در قرن پانزدهم میلادی به کالسکه هایی مجلل که برای حمل و نقل مردم از جایی به جای دیگر در روستایی در کشور مجارستان با نامی مشابه ( روستای kocs ) استفاده می‌شد بر می‌گردد. اولین استفاده تخصصی از اصطلاح کوچ و کوچینگ به رویکردی که از سال ۱۸۳۰ در دانشگاه آکسفورد برای هدایت و راهبری و کمک به دانشجویان جدیدالورود اتخاذ شده بود بر می گردد. پس از آن و از حدود سال ۱۸۶۰ و بواسطه تجربه‌های موفق رویکرد حمایتی کوچینگ، این روش به حیطه ورزش نیز راه پیدا کرد. و بعدها به اصلی‌ترین روش تربیت ورزشکاران حرفه‌ای تبدیل شد تا جایی که مدت‌هاست واژه کوچ یا مربی به سرپرست و هدایت کننده‌ی تیم‌های ورزشی گفته می‌شود. پس از کسب تجربیات بسیار موفق کوچینگ در حیطه ورزش این روش به موفق‌ترین و کارآمد‌ترین روش برای رشد و توسعه فردی ، گروهی یا سازمانی تبدیل شد

در این بین فارغ از آنکه در بین هر دسته از افراد چه واژه‌هایی برای کمک و راهنمایی‌های فکری ، مشورت دادن ، حمایت ، هدایت و راهبری کردن استفاده می‌شود باید به این نکته توجه کرد که کوچینگ و منتورینگ چیست و چه کاربردی‌هایی دارند.