چگونه از رابطه مشترک خود مراقبت کنیم؟ همه‌ی ما با واژه‌ی رژیم غذایی آشنا هستیم و به احتمال زیاد، زمانی کوتاه یا بلندمدت درگیر آن بوده‌ایم. گاهی به دلیل اضافه وزن، گاهی به دلیل زیاد بودن برخی شاخص‌های سلامت جسم مثل فشارخون، قند، اوره، چربی و …، گاهی به دلیل یک بیماری مثل سرماخوردگی، گاهی به دلیل تناسب اندام و گاهی نیز به دلیل پیشگیری.
وقتی به هردلیلی، درگیر رژیم غذایی می‌شویم، از عملی بسیار پرتکرار در زندگی روزمره، یعنی خوردن، مراقبت می‌کنیم. اجازه خوردن هرچیزی را به خودمان نمی‌دهیم و از طرفی، خودمان را وادار به خوردن چیزهایی می‌کنیم مثل مکمل‌های غذایی که شاید خوردنش برایمان خیلی هم لذت‌بخش و راحت نباشد. اما آن‌قدر سلامت جسم و تناسب اندام برایمان مهم است که این مراقبت را انجام می‌دهیم و خودمان را درگیر این چالش می‌کنیم که هرچیزی نخوریم و بعضی چیزها را حتماً بخوریم.
رژیم رفتاری که ما نام آن را مراقبت گذاشته ایم، نیز وجود دارد. مراقبت مانند رژیم رفتاری باعث می‌شود ما در رابطه، ملزم به انجام برخی رفتارهای هرچند سخت بشویم و از طرفی، اجازه‌ی برخی رفتارها را در رابطه، به خودمان ندهیم.
گاهی رابطه مانند بدن بیمار است و نیازمند رژیم است. وقتی رابطه بیمار است، باید عمداً و آگاهانه، برخی رفتارها را هرچند هم که سخت باشد، به رابطه اضافه کنیم و برخی رفتارها را حتماً از رابطه حذف کنیم؛ هرچند این حذف رفتار نیز سخت و دشوار باشد.
گاهی رابطه بیمار نیست؛ تناسب و تعادلش را مانند بدن از دست داده است. افراط و تفریط هایی در آن به وجود آمده است. سردی آن زیاد است، صمیمیت آن کم است، تنش آن زیاد است و… اینجا نیز مراقبت لازم است و گاهی رابطه نه بیمار است و نه نامتناسب و نامتعادل. صرفاً برای پیشگیری از بیماری رابطه و تناسب نداشتن و تعادل رابطه و نیز تقویت و ارتقای رابطه، لازم است که از آن، مراقبت رفتاری شود.
وقتی مراقبت در رابطه مشترک باشد، ما گرچه با همسرمان بسیار صمیمی و راحتیم، از رابطه کاملاً مراقبت می‌کنیم و اجازه ورود چنین رفتارهایی را به رابطه نمی‌دهیم.
حمله کردن: به خودمان اجازه نمی‌دهیم که با سرزنش کردن، انتقاد کردن صحبت پرخاشگرانه، تحقیرکردن، متهم کردن و تحمیل کردن نظر خودمان، به همسرمان حمله کنیم.
کناره گیری: با سکوت آزاردهنده، قطع ارتباط فیزیکی و کلامی و بصری، جواب سر بالا دادن، قهر فیزیکی و عاطفی و جنسی، از همسرمان دوری نمی‌کنیم.
توقع داشتن: با رفتارهایی مثل کنترل کردن، اصرارکردن، تقاضای بیش از حد داشتن، توجه طلبی، حمایت‌خواهی و مراقبت جویی، درگیر توقعات و انتظاراتمان از همسرمان نمی‌شویم.
تسلیم شدن: گرچه برای همسرمان بسیار ارزش و احترام قائلیم، به سرعت تسلیم نمی‌شویم، کاری را که دوست داشتیم انجام دهیم رها نمی‌کنیم، تابع محض نمی‌شویم، خود و خواسته هایمان را قربانی نمی‌کنیم، و منفعلانه و مطیعانه رفتار نمی‌کنیم.
بازی دادن: با رفتارهایی مثل احساس گناه دادن، دروغگویی، اغواگری، گول زدن، تهدید به انجام دادن یا انجام ندادن کاری، همسرمان را بازی نمی‌دهیم و دستکاری عاطفی نمی‌کنیم.
لذت‌جویی: هر رابطه‌ای دستخوش یکنواختی می‌شود. هیچ رابطه‌ای شور و هیجان ابتدای رابطه را ندارد و رابطه‌ی ما نیز مستثنا نیست. برای ایجاد شور و هیجان در خود، به روش‌های لذت‌جویانه و شاید خطرناک مانند ارتباط با فردی غیر از همسرمان، خریدهای اجباری و افراطی، خطرکردن‌های جبران‌ناپذیر و رفیق‌بازی‌های افراطی متوسل نمی‌شویم.
کوچک کردن: همسرمان را با رفتارهایی مثل بی‌اهمیت شمردن نیازهایش، تحقیرکردن، دفاعی بودن، توضیح دادن و توجیه کردن، کوچک نمی‌کنیم.
تنبیه کردن: با رفتارهای آزاردهنده‌ای مثل شکایت کردن، گلایه‌های تند، اهمال‌کاری و به تعویق انداختن کارها و دوری کردن، همسرمان را تنبیه نمی‌کنیم.
اعتیاد: برای خلاصی از درد و رنج‌هایی که به شکل طبیعی، در هر رابطه‌ای هست و رابطه‌ی ما نیز از آن مستثنا نیست، به پرخوری، تلویزیون، اینترنت، سیگار، مواد مخدر، الکل و …. پناه نمی‌بریم.
چسبیدن: با اینکه همسرمان برایمان عزیز است و دوستش داریم، بیمارگونه به او وابسته نمی‌شویم، از او به شکل افراطی، درخواست توجه و کمک نمی‌کنیم و به طور مرتب، برای هرچیزی و هر تصمیمی، از او اطمینان‌طلبی نمی‌کنیم.
حذف این رفتارها از خزانه‌ی رفتاری رابطه، هرچند کوچک، باعث می‌شود افراط و تفریط‌های رابطه از بین برود، زخم‌های رابطه التیام یابد، حال رابطه خوب شود و رابطه آن‌قدر قوی شود که احتمال بیمارشدنش یا تعادل نداشتنش در آینده بسیار کم شده و از رابطه مراقبت شود. حذف این رفتارها از رابطه بسیار لازم و ضروری است؛ اما کافی نیست. رژیم غذایی کامل، هم حذف یک سری غذاها و مواد خوراکی را لازم می‌داند و هم اضافه کردن برخی دیگر از خوراکی‌های مفید را تجویز می‌کند. رژیم رفتاری نیز به همین شکل است. برای مراقبت رفتاری در رابطه، لازم است این رفتارها عمداً و آگاهانه به رابطه اضافه شوند.
تحسین کردن: لازم است خوبی‌ها، زیبایی‌ها، پیشرفت‌ها، تغییرات مثبت و تلاش های همسرمان را ببینیم و تحسین کنیم.
نوازش کردن: لازم است با کلام و رفتار، همسرمان را نوازش کنیم.
شوخی کردن: با همسرمان شوخی کنیم و از خیلی از موضوعات سخت، با شوخی عبور کنیم.
خوش اخلاقی: حسن خلق، مهربانی، لبخند، خوش‌برخوردی را در رابطه مشترک فراگیر کنیم.
کمک کردن: در هر کاری که همسرمان دارد، به او پیشنهاد کمک بدهیم و برای کمک کردن اقدام کنیم.
درک کردن: همواره شرایط جسمی، عاطفی و بیرونی همسرمان را درک کنیم.
تفریح: با همسرمان تفریحات روزانه داشته باشیم در حد یک فیلم دیدن، تفریح هفتگی در حد خرید مشترک برای منزل، تفریح ماهانه در حد یک رستوران معمولی با سینما با پارک، تفریح سالانه در حد مسافرت‌های بیرون شهری
هدیه دادن: به همسرمان، بی‌دلیل و بدون مناسبت، هدیه‌ای هرچند بسیار کوچک بدهیم.
رفت و آمد: با همسرمان، رفت وآمدهای خانوادگی و دوستانه داشته باشیم.
تنوع ایجاد کردن: با خریدهای کوچک، تغییر چیدمان منزل و مهمانی دادن رابطه مشترک را از یکنواختی خارج کنیم. وقتی این رفتارها آگاهانه و عمداً وارد رابطه می‌شوند، حال رابطه خوب می‌شود و درست مثل مکمل‌های غذایی، کمبودهای رابطه را برطرف و رابطه را تقویت می‌کند.
نویسنده: خدیجه جهانگیری
